Dünya Yazarlar Birliği'nin (Uluslararası PEN) 75. Kongresi Avusturya'nın Linz kentinde yapıldı. Kongrede PEN üyesi 144 kulübün 80'i temsil edildi. Kongreye sürgündeki PEN temsilcileri ile Türkiye ve Kürt PEN üyeleri de katıldı.

Kongreye en kalabalık katılan üye Japonya oldu. 28 kişi ile toplantıyı izleyen Japonya PEN'i, 2010 Eylül'ünde Tokyo'da yapılacak 76. Kongre'nin aynı zamanda evsahipliğini yapacak. PEN kurullarına göre, kulüpler, kongrelere en fazla iki resmi temsilci ile katılabiliyor, ancak oylamada bir oy hakkına sahip. Katılımcı sayısı ise sınırsız. 

Kongre, iki dönemdir PEN başkanlığını yürüten Çek Romancı Jiri Gruşa'nın süresinin bitmesi nedeniyle yerine seçilecek kişiyi ve zor durumdaki yazarların durumu ile 2010 kongresini görüştü.

PEN'in önümüzdeki dönem başkanlığını yürütmek üzere delegeler tarafından üç aday önerildi. Kanadalı romancı-filozof John R. Saul, Fransa PEN üyesi Amin Maalouf ve Ganalı Margaret Busby... Margaret Busby, Uluslararası PEN başkanlığı için önerilen ilk kadın aday oldu. Amin Maalouf'un sağlık nedeniyle adaylıktan çekilmesinin ardından yapılan oylamada, Kanadalı John R. Saul Başkan Seçildi. Türkiye PEN Kulübü'nü temsilen kongreye katılan Tarık Günersel, başkanlık için gösterilen iki adayın da çok değerli olduğunu belirterek, 'Eş-Başkanlık' (co-presidents) yönetim tarzını önerdi.

Soul, kapitalizmin krizini tahmin etmiş

Yeni başkan seçilen Soul, egemen küreselleşmenin zararlarına yıllar önce dikkat çekmesi ve  kapitalizmin bugünkü krizini öngörmüş biri olarak, dünyanın en donanımlı ve ufuk açıcı aydınları arasında sayılıyor.

Kongrede PEN üyesi kulüplerin yaşadığı sorunlar ele alında. Bu çerçevede, Çin, İran, Kürt, Kongo, Küba ve Vietnam'daki PEN merkezlerinin durumu gündeme geldi. Keza kongreye temsilci göndermeyen ülkelerin durumları da.

Pınar Selek için bilgilendirme

Kongrenin üzerinde durduğu konulardan biri de zor durumdaki yazarlar oldu. Bu çerçevde söz alan Mısırlı yazar Ekbal Baraka, PEN Kadın Yazarlar Komitesi'ne destek için teşekkür etti, "Peçe" adlı kitabı hakkında soruşturma açılınca yardımcı olan PEN sayesinde krizi aşabildiğini ve kitabın toplatılamadığını belirtti.

Bu oturumda söz alan Türkiye PEN Temsilcilerinden Tarık Günersel de Türkiye'de baskı altındaki yazarlara değindi. Bu çerçevede de Pınar Selek'in Mısır Çarşısı davası nedeniyle uğradığı haksızlıklara ilişkin bilgilendirme yaptı. Günersel,, Türkiye PEN Merkezi olarak, 2009 Duygu Asena Ödülü'nün bu yıl Pınar Selek'e verdiklerine kaydetti. Günersel, konuşmasında yazar Nedim Gürsel'e desteği için Fransız PEN'ine teşekkür ederken, yedi aydır gazete yazısı yazmasına engel olunarak hapiste tutulan Mustafa Balbay'ın durumuna dikkat çekti. Uluslararası Genel Sekreter Eugene Schoulgin son yıllarda Türkiye PEN Kulübü'nün önemli hamleler yaptığını vurguladı. Uluslararası PEN Yönetim Kurulu üyesi Çinli şair Yang Liang İstanbul'da gerçekleştirilen Ural Altay PEN Konferansı'nı övdü, sürecin devamını ve örnek alınmasını diledi.

PEN Temsilciler Meclisi'nde Çin, Eritre, İran, Küba, Rusya, Türkiye ve Vietnam'da hapiste tutulan yazarlarla ilgili ayrıntılı bilgi içeren protesto kararları oybirliği ile alındı. Önceki başkanı hapiste olan Bağımsız Çin PEN Kulübü'nün temsilcisi Yang Liang, Çin'e gidecek olan  ABD Başkanı Obama'ya bir çağrı kaleme aldı. Çin'deki eleştirel yazarların baskı altında olduğunu vurgulayan çağrıya temsil edilen bütün PEN merkezleri imza koydu.