23.1.2013
ACİL ÇAĞRI – GÖZLEM
Yeni bilgi
TUR 001 / 0113 / OBS 009
Adlî taciz
Türkiye
21 Ocak 2013

Uluslararası İnsan Hakları Federasyonu (FIDH) ve İşkenceye Karşı Dünya Örgütü’nün (OMCT) ortak yürüttüğü bir program olan İnsan Hakları Savunucularının Korunması için Gözlem’e yeni bir bilgi ulaşmıştır ve aşağıda anlatılan Türkiye’deki durum için acil müdahalenizi talep etmektedir.

Yeni bilgi:

Gözlem, barış ve kadın hakları için aktif olarak mücadele eden, Türkiye’de kadınlar, fakirler, sokak çocukları, cinsel azınlık ve Kürt ve Ermeni azınlığın da dahil olduğu savunmasız azınlığın savunuculuğunu yapan yazar ve sosyolog Pınar Selek’in maruz kaldığı bitmek bilmeyen adlî taciz hakkında güvenilir kaynaklar tarafından bilgilendirilmiştir.

Alınan bilgiye göre, 24 Ocak 2013’te İstanbul 12. Ağır Ceza Mahkemesi Pınar Selek’e karşı açılan davayı dinleyecektir ve dördüncü kez hüküm giymesine karar verebilme durumu vardır. Selek, 9 Temmuz 1998’de İstanbul Mısır Çarşısı’nda patlayan bombaya sebebiyet vermek ve buna bağlı olarak terör örgütü üyesi olmak suçlamalarıyla karşı karşıyadır. Ömür boyu hapis riski altındadır.

Gözlem, İstanbul 12. Ağır Ceza Mahkemesi’nin Selek’i 2006’da, 2008’de ve son olarak 9 Şubat 2011’de olmak üzere üç kez beraat ettirdiğini hatırlatır. Takip eden süreçte savcı dosyayı temyize götürmüş, Yargıtay ilk iki beraat beraat kararını bozmuştur (ön bilgiye bakınız).

Ön bilgi :

1998’de Pınar Selek bir sosyolog olarak Kürt azınlık ve Türk Devleti arasında süregelen silahlı çatışmayı her iki taraftan da nelerin teşvik ettiğini anlamak adına Kürdistan İşçi Partisi (PKK) üyeleriyle yaptığı röportajları da içeren bir araştırma projesi yürüttü.

9 Temmuz 1998’de İstanbul Mısır Çarşısı’nda meydana gelen bir patlama çok sayıda ölüm ve yaralanmaya yol açtı.

11 Temmuz 1998’de Pınar Selek güvenlik güçleri tarafından tutuklanarak araştırması süresince röportaj yaptığı kişilerle ilgili sorguya çekildi. Kaynaklarının adını vermeyi reddettiğinde ağır işkence gördü.

Aralık 2000’de Selek hapishanede geçen iki buçuk yıl sonrasında kefaletle serbest bırakıldı. Hem 2006’da hem de 2008’de İstanbul 12. Ağır Ceza Mahkemesi onu patlamayla ilişkilendiren bir kanıt bulamadığını göz önünde bulundurarak beraat ettirdi. Savcı buna rağmen hükme karşı iki kez temyize gitti ve Yargıtay iki kez ilk durumdaki kararı bozarak talebi kabul etti. Yargıtay başsavcısı yargıtayın hükmüne karşı temyize gitti.
9 Şubat 2010’da Yargıtay Genel Ceza Yüksek Kurulu başsavcının temyizini geri çevirerek Yargıtay’ın gerekçelerini onayladığını kararında açıkça belirtti ve Selek için ömür boyu hapis cezası talep etti.

9 Şubat 2011’de Selek kendisini üçüncü kez beraat ettiren İstanbul 12. Ağır Ceza Mahkemesi’nden önce duruşmada tekrar yer aldı. Ertesi gün savcı temyiz talebiyle tekrar Yargıtay’a gitti. Üçüncü beraatin temyizi Yargıtay’dan önce bugüne dek beklemede kaldı.

Haziran 2011 ve sonrasında, İstanbul 12. Ağır Ceza Mahkemesi’nden önce ceza davasının diğer yönleriyle ilgili çeşitli duyumlar yankı buldu.

22 Kasım 2012’de İstanbul 12. Ağır Ceza Mahkemesi Pınar Selek’in beraatine dair daha önceki kararını değiştirmeye karar verdi. Ek olarak, hastalık iznine ayrılan asıl duruşma hakiminin yerine gelen duruşma hakimi 13 Aralık 2012’de sanığın görüşlerini dinlemek adına yeni bir tarih belirlemeden önce Selek için ömür boyu hapis cezası talep etti.

Pınar Selek’in avukatları tarafsızlık namına duruşma hakiminin görevden alınması için dilekçe verdi. Bu talep İstanbul 12. ve 13. Ağır Ceza Mahkemeleri tarafından reddedildi.

13 Aralık 2012’de İstanbul 12. Ağır Ceza Mahkemesi, Pınar Selek’in avukatlarının verdiği dilekçeyi İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi’nin incelemesine izin vermek için davayı 24 Ocak 2013’e erteledi.

Talep edilenler:
i.    Pınar Selek’le birlikte Türkiye’deki tüm insan hakları savunucularının fiziksel ve ruhsal bütünlüklerinin her durumda garanti edilmesi;
ii.    Pınar Selek’le birlikte Türkiye’deki tüm insan hakları savunucularına karşı adlî seviyede olanlar da dâhil tüm taciz eylemlerinin son bulması;
iii.    İnsan Hakları Savunucuları’na dair Birleşmiş Milletler Beyanı’nın koşullarına uyulması; özellikle:
-    1. Madde, “herkes bireysel ve diğerleriyle ortak olarak ulusal ve uluslararası seviyede insan hakları ve temel özgürlüklerinin korunması ve gerçekleştirilmesi hakkına sahiptir” demektedir;
-    6. Madde, “herkes bireysel ve diğerleriyle ortak olarak tüm insan hakları ve temel özgürlüklerini yasada ve pratikte araştırma, tartışma, gözlemleri üzerine fikir sahibi olma ve bunu sürdürme, bu ve diğer uygun yönlerden bu durumlara toplumun dikkatini çekme hakkına sahiptir” demektedir;
-    bununla birlikte 12.2. Madde, “Devlet, kişinin bireysel ve diğerleriyle ortak olarak mevcut beyanda bahsedilen haklarına dair yasal pratiklerinin sonucunda şiddet, misilleme, bilfiil veya hükmen aleyhte ayrımcılık, baskı ve herhangi bir keyfî hareketine karşı yetkili merciler tarafından korunacağının garantisine dair tüm gerekli tedbirleri almalıdır” demektedir.
iv.    Genel olarak, Türkiye tarafından imzalanan uluslararası ve bölgesel insan hakları belgeleri doğrultusunda insan hakları ve temel özgürlüklerin her durumda garanti altına alınması.

Adresler:
. Türkiye Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Cumhurbaşkanlığı 06100 Ankara, Türkiye; Faks: +90 312 468 5026; E-posta: [email protected]
. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Başbakanlık 06573 Ankara, Türkiye; Faks: +90 312 417 0476; E-posta: [email protected]
. İnsan Haklarından Sorumlu Başbakan Yardımcısı Beşir Atalay, E-posta: [email protected]; Faks: +90 312 422 1398
. İçişleri Bakanı İdris Naim Şahin, 06644 Ankara, Türkiye; Faks: +90 312 418 1795 / +90 312 418 7696
. Adalet Bakanı Sadullah Ergin, Adalet Bakanlığı, 06659 Ankara Türkiye; Fax: +90 312 414 6226
. Dışişleri Bakanı Ahmed Davudoğlu, Başbakanlık 06573 Ankara Türkiye; Faks: +90 312 287 88 11
. Büyükelçi Oğuz Demiralp, Türkiye Birleşmiş Milletler Cenevre Diplomatik Görevlisi, Ch. du Petit-Saconnex 28b – CP 271, CH-1211, Cenevre 19, İsviçre; E-posta: [email protected]; Faks: +41 22 734 08 59
. Büyükelçi İzzet Selim Yenel, Türkiye Birleşmiş Milletler Brüksel Diplomatik Görevlisi, Avenue des Arts, 1000 Brüksel, Belçika; Faks: +32 2 511 0450

Lütfen bulunduğunuz ülkenin Türkiye elçiliklerine de yazın.

***
Paris-Cenevre, 21 Ocak 2013
Lütfen bu belgeyi alıntıladığınızı kabul ettiğiniz her durumdan bizi haberdar edin.
Gözlem’le iletişime geçmek için acil durum hattını arayın:
•    E-posta: [email protected]
•    FIDH telefon ve faks + 33 (0) 1 43 55 25 18 / +33 1 43 55 18 80
•    OMCT telefon ve faks + 41 (0) 22 809 49 39 / + 41 22 809 49 29

Çeviren: Gülce Özen Gürkan